ما
يقول إذا عطس
74- Biri Aksırınca Ne
Denilir?
أخبرنا أبو
داود قال
حدثنا يحيى بن
حماد قال حدثنا
أبو عوانة عن
محمد بن عبد
الرحمن بن أبي
ليلى عن أخيه
عيسى عن عبد
الرحمن بن أبي
ليلى عن علي
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم قال إذا
عطس أحدكم
فليقل الحمد
لله على كل
حال ويرد عليه
يرحمكم الله
ويرد عليهم
يغفر الله لنا
ولكم
[-: 9969 :-] Hz. Ali'nin bildirdiğine
göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Biriniz aksırdığı zaman: ''Her
halimiz için Allah'a hamdolsun'' desin. Kendisine de: ''Allah Teala sana rahmet
etsin'' karşılığı verilsin. Aksıran da ona: ''Allah Teala sizi de bizi de
bağışlasın'' desin" buyurdu.
Tuhfe: 10218.
Diğer tahric: Hadisi
İbn Mace (3715), Tirmizi (2741) ve Ahmed, Müsned (995) rivayet etmişlerdir.
أخبرنا محمد
بن بشار قال
حدثنا سعيد بن
عامر قال
حدثنا شعبة عن
بن أبي ليلى
عن أخيه عن
أبيه عن أبي
أيوب
الأنصاري عن
النبي صلى
الله عليه وسلم
قال العاطس
يقول الحمد
لله على كل
حال ويقول
الذي يشمته
يرحمكم الله
ويقول له
يهديكم الله
ويصلح بالكم
قال أبو عبد
الرحمن محمد
بن عبد الرحمن
بن أبي ليلى
ليس بالقوي في
الحديث سيء
الحفظ وهو أحد
الفقهاء
[-: 9970 :-] Ebu Eyyub el-Ensar'i',
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den: "Biriniz aksırdığı zaman: ''Her
halimiz için Allah'a hamdolsun'' desin. Yanındaki arkadaşı ise ona: ''Allah
Teala sana rahmet etsin'' karşılığını versin. Aksıran da ona: ''Allah Teala
sizi doğru yola iletsin ve huzur versin'' desin" buyurduğunu bildirir.
Nesal der ki: Muhammed
b. Abdirrahman b. Ebi Leyla hadis alanında sağlam biri değil zira ezberi
kötüdür, ancak fakih birisidir.
Tuhfe: 3472.
Diğer tahric: Hadisi
Tirmizi (2741) ve Ahmed, Müsned (23557) rivayet etmişlerdir.
أخبرنا عمرو
بن علي قال
حدثنا أبو
داود قال حدثنا
بن أبي ذئب عن
سعيد بن أبي
سعيد عن أبيه
عن أبي هريرة
أن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم قال
العطاس من
الله والتثاؤب
من الشيطان
فإذا عطس
أحدكم فليحمد
الله وحق على
كل من سمعه أن
يقول يرحمكم
الله
[-: 9971 :-] Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Aksırmak
Allah'tan, esnemek ise şeytandandır. Biriniz aksırdığı zaman ''Elhamdulillah''
diyerek Allah'a hamdetsin. Aksırdığınz duyan kişinin de ona: ''Allah sana
merhamet etsin'' demesi gerekir" buyurdu.
9972,9973 ile 9974.
hadislerde yine gelecektir. - Tuhfe: 14322.
Diğer tahric: Hadisi
Buhari (3289, 6223, 6226), el-Edebu'l-Müfred (919, 928), Ebu Davud (5028),
Tirmizi (2746, 2747), Ahmed, Müsned (7599) ve İbn Hibban (598, 2358) rivayet
etmişlerdir.
أخبرني
إبراهيم بن
الحسن عن
الحجاج قال
حدثنا بن أبي
ذئب عن سعيد
المقبري عن
أبيه عن أبي هريرة
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم قال ان
الله يحب
العطاس ويكره
التثاؤب فإذا
عطس أحدكم
فليحمد الله
فإن حقا على
من سمعه أن
يقول يرحمك
الله وأما
التثاؤب
فإنما هو من
الشيطان فإذا
تثاءب أحدكم
فليرده ما
استطاع فإن
أحدكم إذا قال
هاه هاه ضحك
الشيطان منه
خالفه القاسم
بن يزيد
الجرمي
[-: 9972 :-] Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah Teala,
aksırmayı sever, ancak esnemekten hoşlanmaz. Biriniz aksırdığı zaman
''Elhamdulillah'' diyerek Allah'a hamdetsin. Aksırdığınz duyan kişinin de ona:
''Allah sana merhamet etsin'' demesi gerekir. Esnemek de şeytandandır. Biriniz
elinden geldiği kadar esnemesini bastırmaya çalışsın. Kişi ''hah hah'' diye
esnemeye başladığı zaman şeytan ona gülmeye başlar" buyurdu.
Tuhfe: 14322.
أخبرنا أحمد
بن حرب قال
حدثنا القاسم
قال حدثنا بن
أبي ذئب عن
المقبري عن
أبي هريرة أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم قال ان
الله يحب العطاس
ويكره
التثاؤب فإذا
عطس أحدكم
فليقل الحمد
لله وحقا على
من سمعه أن
يقول يرحمك
الله وأما
التثاؤب
فإنما هو من
الشيطان فإذا
تثاءب أحدكم
فليردده ما
استطاع فإن
أحدكم إذا
تثاءب فقال
هاه هاه ضحك
الشيطان منه
[-: 9973 :-] Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Allah Teala
aksırmayı sever, ancak esnemekten hoşlanmaz. Biriniz aksırdığı zaman
''Elhamdulillah'' diyerek Allah'a hamdetsin. Aksırdığınz duyan kişinin de ona:'
''Allah sana merhamet etsin'' demesi gerekir. Esnemek de Şeytandandır. Biriniz
elinden geldiği kadar esnemesini bastırmaya çalışsın. Kişi ''hah hah'' diye
esnemeye başladığı zaman Şeytan ona gülmeye başlar" buyurdu.
Tuhfe: 13019.
أخبرنا محمد
بن آدم عن أبي
خالد عن بن
عجلان عن سعيد
عن أبي هريرة
قال قال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
العطاس من
الله
والتثاؤب من
الشيطان فإذا
تثاءب أحدكم
فلا يقول هاه
هاه فإن
الشيطان يضحك
في جوفه
[-: 9974 :-] Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Aksırmak
Allah'tan, esnemek ise şeytandandır. Biriniz esneyeceği zaman bastırmaya
çalışsın ve ''hah hah'' diye ses çıkarmasın. Böyle yaptığı zaman Şeytan içinde
gülmeye başlar" buyurdu.
Tuhfe: 13045.
9971. hadiste tahrici
yapıldı.
أخبرنا سوار
بن عبد الله
بن سوار قال
حدثنا صفوان
بن عيسى قال
حدثنا بن أبي
ذباب عن سعيد
بن أبي سعيد
عن أبي هريرة
قال قال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم لما
خلق الله آدم
ونفخ فيه الروح
عطس فحمد ربه
بإذن الله له
فقال الحمد
لله فقال له
ربه رحمك ربك
يا آدم اذهب
إلى أولئك
الملأ وملأ
منهم جلوس فقل
السلام عليكم
فقالوا سلام
عليك ورحمة
الله ثم رجع
إلى ربه فقال
هذه تحيتك
وتحية ذريتك
بينهم خالفه
محمد بن عجلان
فيه
[-: 9975 :-] Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Allah Teala,
Adem'i yaratıp içine ruhu üflediği zaman Adem aksırdı. Allah Teala'nın da
izniyle ''Elhamdülillah'' deyip Rabbine hamdetti. Rabbi de ona: ''Rabbin sana
merhamet etti ey Adem!'' karşılığını verdi. Sonra ona: ''Şurada oturan meleklerin
yanına gidip onlara "es-Selamu aleyküm" de'' buyurdu. Adem meleklere
gidip selam verince: ''Selamün aleyke ve rahmetullah'' karşılığını verdiler.
Adem, Rabbinin yanına döndüğü zaman Rabbi ona: ''Senin ve senden sonra
zürriyetinin selamlaşması bu şekilde olacaktır'' buyurdu" buyurdu.
9977. hadiste yine
gelecektir. - Tuhfe: 12955.
Diğer tahric: Hadisi
Tirmizi (3368) ve İbn Hibban (6167) rivayet etmişlerdir.
أخبرنا
قتيبة بن سعيد
قال حدثنا
الليث عن بن
عجلان عن سعيد
عن أبيه عن
عبد الله بن
سلام قال خلق
الله آدم في
آخر ساعة من
يوم الجمعة ثم
نفخ فيه من
روحه فلما
تبالغ فيه
الروح عطس
فقال الله عز
وجل له قل
الحمد لله
فقال الحمد
لله فقال الله
رحمك ربك ثم
قال له اذهب
إلى أهل هذا المجلس
من الملائكة
فسلم عليهم ففعل
فقال هذه
تحيتك وتحية
ذريتك قال أبو
عبد الرحمن
وهذا هو
الصواب
والآخر خطأ
والذي بعده حديث
محمد بن خلف
وهو منكر
[-: 9976 :-] Abdullah b. Selam der
ki: Allah Teala, Hz. Adem'i Cuma gününün son saatlerinde yarattı ve sonra da
ruhundan ona üfledi. Ruh içine yerleşince de aksırdI. Allah Teala ona:
''Elhamdulillah, de" buyurdu. Bunun üzerine Hz. Adem:
''Elhamdulillah" dedi. Allah Teala da ona: ''Rabbin sana merhamet etsin"
karşılığını verdi ve: liŞurada oturan meleklerin yanına git ve onlara selam
ver" dedi. Hz. Adem gidip selam verdi. Sonrasında Allah Teala ona:
"Senin ve senden sonra zürriyetinin selamlaşması işte bu şekilde
olacaktır" buyurdu.
Nesai der ki: Doğru olan
rivayet budur, diğeri ise hatalıdır. Muhammed b. Halef tarafından rivayet
edilen bir sonraki hadis ise münkerdir.
Tuhfe: 15333.
أخبرنا محمد
بن خلف قال
حدثنا آدم قال
حدثنا أبو
خالد سليمان
بن حيان قال
حدثني محمد بن
عمرو عن أبي
سلمة عن أبي
هريرة عن
النبي صلى الله
عليه وسلم قال
أبو خالد
وحدثنا
الأعمش عن أبي
صالح عن أبي
هريرة عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم قال أبو
خالد وحدثني
داود بن أبي
هند عن الشعبي
عن أبي هريرة
عن النبي صلى
الله عليه وسلم
قال أبو خالد
وحدثني بن أبي
ذباب قال حدثني
سعيد المقبري
ويزيد بن هرمز
عن أبي هريرة
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم قال خلق
الله آدم بيده
ونفخ فيه من
روحه وأمر
الملائكة فسجدوا
له فجلس فعطس
فقال الحمد
لله فقال له ربه
يرحمك الله
ربك ايت أولئك
الملائكة فقل
السلام عليكم
فأتاهم فقال
السلام عليكم
فقالوا له
وعليك السلام
ورحمة الله ثم
رجع إلى ربه
تعالى فقال له
هذه تحيتك
وتحية ذريته
بينهم
[-: 9977 :-] Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Allah
Teala, Adem'i kendi elleriyle yarattıktan sonra ruhundan ona üfledi. Sonra
verdiği bir emirle melekler ona secde ettiler. Adem oturunca aksırdı.
''Elhamdulillah'' deyince, Allah Teala: ''Rabbin sana merhamet etsin''
karşılığını verdi ve: ''Oradaki meleklerin yanına git ve onlara "es-Selamu
aleyküm" de'' buyurdu. Adem meleklerin yanına gidip: '' es-Selamu
aleyküm'' deyince, melekler: ''Ve aleyke's-Selam ve rahmetullah'' karşılığını
verdiler. Adem geri dönünce Rabbi ona: ''Senin ve senden sonra zürriyetinin
selamlaşması bu şekilde olacaktır'' buyurdu"
Tuhfe: 12498, 12955,
15122.
9975. hadiste tahrici
yapıldı.
أخبرني عمرو
بن عثمان قال
حدثنا بقية عن
الأوزاعي قال
أخبرني بن
شهاب أن سعيد
بن المسيب أخبره
أن أبا هريرة
قال سمعت رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
يقول حق
المسلم على
المسلم خمس رد
السلام
وعيادة
المريض
واتباع
الجنائز
واجابة
الداعي
وتشميت العاطس
[-: 9978 :-] Ebu Hureyre der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Müslümanın Müslüman üzerinde
beş hakkı vardır. Bunlar: Selamı almak, hastayı ziyaret etmek, cenazeyi
uğurlamak, davete icabet etmek ve aksırana ''Yerhamukellah'' demektir"
buyurduğunu bildirir.
Tuhfe: 13190.
2076. hadiste tahrici
yapıldı.
أخبرنا
إسحاق بن
إبراهيم قال
أخبرنا
المعتمر بن
سليمان قال
سمعت أبي يقول
أنبأنا أنس بن
مالك وأخبرنا
عمران بن موسى
قال حدثنا عبد
الوارث قال
حدثنا سليمان
التيمي عن أنس
بن مالك قال
عطس رجلان عند
النبي فشمت
أحدهما وترك
الآخر فقالوا
يا رسول الله
عطس عندك
رجلان فشمت
أحدهما وتركت
الآخر فقال ان
هذا حمد الله
وان هذا لم
يحمد الله
واللفظ لعمران
[-: 9979 :-] Enes b. Malik der ki:
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında iki adam aksırdı. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) birine "Yerhamukellah" derken diğerine
ise demedi. Ashab: "Ya Resulullah! iki adam yanında aksırdı, birine
''Yerhamukellah'' dedinizı ama diğerine söylemedin" dediklerinde
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Biri ''Elhamdülillah'' dedi,
ama diğeri demedi" karşılığını verdi.
Tuhfe: 872.
Diğer tahric: Hadisi
Buhari (6221, 6225), el-Edebu'l-Müfred (931), Müslim (2991), Ebu Davud (5039),
İbn Mace (3713), Tirmizi (2742), Ahmed, Müsned (11962) ve İbn Hibban (600)
rivayet etmişlerdir.
كم
مرة يشمت
75- Aksırana Kaç Defa
"Yerhamukellah" Denilir?
أخبرنا حميد
بن مسعدة عن
سليم وهو بن
أخضر عن عكرمة
بن عمار عن
إياس بن سلمة
عن أبيه قال
كنا عند النبي
صلى الله عليه
وسلم فعطس رجل
فشمته ثم عطس
الثانية فقال
انه مزكوم
[-: 9980 :-] İyas b. Seleme,
babasından naklediyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanındayken adamın
biri aksırdı, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adama "Yerhamukellah"
dedi. Adam ikinci kez aksırınca: "Adam nezle olmuŞ" buyurdu.
Tuhfe: 4513.
Diğer tahric: Hadisi
Buhari, el-Edebu'l-Müfred (935, 938), Müslim (2993), Ebu Davud (5037), Tirmizi
(2743), Ahmed, Müsned (16501) ve İbn Hibban (603) rivayet etmişlerdir.